Në përgjigje të sulmeve izraelite ndaj objekteve bërthamore dhe drejtuesve të lartë ushtarakë të saj, Irani ka lëshuar qindra raketa balistike drejt Izraelit, disa prej të cilave kanë goditur objektiva në terren.
Megjithëse Izraeli ka arritur të kapë shumë prej raketave në fluturim, disa prej tyre kanë depërtuar mbrojtjen dhe kanë shkaktuar dëme të mëdha dhe viktima, përfshirë goditje në Tel Avivin qendror dhe zona të tjera.
Sasia e saktë e arsenalit iranian të raketave balistike mbetet e panjohur, por mendohet gjerësisht se është një ndër më të mëdhenjtë dhe më të avancuarit në rajon.
Si funksionojnë raketat balistike?
Raketat balistike janë armë me rreze të gjatë që dërgojnë koka luftarake – konvencionale ose bërthamore – përmes një trajektoreje të lakuar.
Ato lëshohen me motorë të fuqishëm raketorë që i ngrenë në atmosferën e sipërme, madje edhe në hapësirë. Pasi motorët ndalojnë, raketa ndjek një trajektore të përcaktuar dhe rikthehet me shpejtësi të madhe në atmosferën tokësore për të goditur objektivin.
Sa larg mund të udhëtojnë?
Raketat balistike variojnë nga disa qindra kilometra në më shumë se 10,000 km, pra deri në kontinente të tjera. Klasifikimi i tyre bazohet në rrezen e veprimit:
BRBM (rreze beteje) – më pak se 200 km
SRBM (rreze e shkurtër) – më pak se 1,000 km
MRBM/IRBM (rreze mesatare dhe ndërmjetme) – nga 1,000 në 3,500 km
LRBM (rreze e gjatë) – nga 3,500 në 5,500 km
ICBM (ndërkontinentale) – më shumë se 5,500 km
Me çfarë shpejtësie udhëtojnë?
Raketat balistike udhëtojnë me shpejtësi jashtëzakonisht të lartë. Shpejtësia matet në njësinë “Mach”, që barazohet me shpejtësinë e zërit (rreth 1,225 km/h).
Raketat me rreze të shkurtër shpesh arrijnë shpejtësi supersonike (më shumë se Mach 1).
Raketat me rreze më të gjatë mund të arrijnë shpejtësi hipersonike, përtej Mach 5 (mbi 6,125 km/h).
Sa kohë u duhet raketave iraniane për të arritur në Izrael?
Distanca mes Iranit dhe Izraelit është rreth 1,300–1,500 km. Një raketë që udhëton me shpejtësinë Mach 5 mund të përshkojë këtë distancë për afro 12 minuta, megjithëse kjo varet nga tipi i raketës dhe vendi i lëshimit.
Pse janë raketat balistike të vështira për t’u kapur?
Rreziku qëndron te kombinimi i rrezes së gjatë, shpejtësisë ekstreme dhe vështirësisë së interceptimit.
Trajektorja e tyre e lartë dhe rikthimi me shpejtësi të madhe në atmosferë i jep pak kohë sistemeve mbrojtëse për të reaguar. Disa raketa përdorin edhe masa mashtruese si dekore për të hutuar radarët.
Çfarë dallimi ka mes raketave balistike dhe atyre cruise?
Irani ka përdorur edhe raketa cruise në konfliktin aktual. Ndryshe nga raketat balistike që fluturojnë në lartësi të mëdha, raketat cruise fluturojnë në lartësi të ulët dhe në trajektore të drejtë, të ngjashme me avionët pa pilot – gjë që i ndihmon të kalojnë pa u vënë re nga mbrojtja ajrore.
Raketat cruise janë më të ngadalta, por më të vështira për t’u zbuluar.
Ato janë të manovrueshme dhe mund të shmangin pengesat dhe raketat mbrojtëse.
Raketat balistike iraniane mund të arrijnë Izraelin për 12 minuta. Raketat cruise mund të marrin deri në dy orë, ndërsa dronët deri në nëntë orë për të mbërritur në objektivin e tyre. /Aljazeera
