I pyetur nëse ai do të mbështeste një sulm izraelit në objektet bërthamore të Iranit, Presidenti i SHBA, Joe Biden tha “JO”.
Megjithatë, disa skifterë në Izrael kanë debatuar nëse forcat e tij ajrore duhet të kryejnë një sulm të tillë si hakmarrje për breshërinë e 180 raketave balistike që Teherani lëshoi në Izrael këtë javë.
Por pa mbështetjen e SHBA-së, një sulm ajror i vetëm izraelit mbi objektet bërthamore të Iranit do të ishte shumë i rrezikshëm dhe në rastin më të mirë do të vononte në vend që të shkatërronte programin e tij, sipas analistëve.
Pse një operacion izraelit do të ishte i vështirë?
Arsyeja e parë është distanca. Është më shumë se një mijë milje nga Izraeli në bazat kryesore bërthamore të Iranit dhe për t’i arritur ato avionët izraelitë do të duhet të kalojnë hapësirën ajrore sovrane të Arabisë Saudite, Jordanisë, Irakut, Sirisë dhe potencialisht Turqisë.
Tjetra është karburanti. Fluturimi drejt objektivave dhe mbrapa do të merrte të gjithë aftësinë e karburantit ajror të Izraelit dhe do të linte pak ose aspak diferencë gabimi, sipas një raporti nga Shërbimi Kërkimor i Kongresit të SHBA.
E treta është mbrojtja ajrore iraniane. Vendet kryesore bërthamore të vendit ruhen shumë dhe bombarduesit izraelitë do të duhej të mbroheshin nga avionë luftarakë.
Kjo do të kërkonte një paketë sulmi me një total prej rreth 100 avionësh, sipas raportit të CRS – ekuivalente me pothuajse një të tretën e 340 avionëve të aftë për luftim të forcave ajrore izraelite.
Sa mirë janë të mbrojtura objektet bërthamore të Iranit?
Shkatërrimi i dy objekteve kryesore të pasurimit bërthamor të Iranit do të ishte sfida më e madhe e Izraelit.
Fabrika e madhe e pasurimit të karburantit në Natanz është thellë nën tokë, ndërsa uzina e dytë më e madhe në Fordow është gërmuar në një mal. Shkatërrimi i tyre do të kërkonte armë që mund të depërtojnë disa dhjetëra metra shkëmb dhe beton të armuar përpara se të shpërthejnë.
Izraeli ka bomba bunker-shkatërruese, të tilla si bombat GBU-31 prej 2000 paund që forcat ajrore izraelite hodhën javën e kaluar në katër ndërtesa në Bejrut për të vrarë shefin e Hizbollahut, Hassan Nasrallah.
Megjithatë, raportet izraelite sugjeruan se 80 bomba u përdorën në atë goditje – dhe nuk ka gjasa që një breshëri me përmasa të ngjashme të shkatërronte objektet bërthamore iraniane më të mbrojtura.
Analistët thanë se ekziston vetëm një armë konvencionale që mund të bëjë punën e mundshme: GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP). Sipas ushtrisë amerikane, kjo bombë gjigante, e drejtuar me saktësi, është rreth 6 metra e gjatë, peshon 30,000 paund dhe mund të lërojë 60 metra tokë përpara se të shpërthejë.
A ka zhvilluar Izraeli bombat e veta bunker-shpërthyese?
Është e paqartë nëse Izraeli ka aftësi të tilla. Disa ish politikëbërës amerikanë kanë sugjeruar shpesh se Uashingtoni duhet t’i furnizojë ato.
Megjithatë, Ehud Eilam, një ish-kërkues në Ministrinë e Mbrojtjes të Izraelit, tha se edhe nëse Izraeli mund të merrte MOP, “bombarduesit e tij luftarakë F-15, F-16 dhe F-35 nuk mund ta mbanin atë”.
Për më tepër, “nuk ka asnjë shans” që Izraeli të jetë në gjendje të blejë një bombardues strategjik amerikan, siç është B-2 Spirit, që nevojitet për të hedhur një bombë të tillë, tha Eilam.
Në teori, Izraeli në vend të kësaj mund të përdorë një nga aeroplanët e tij të shumtë të transportit C-130J Hercules për të hedhur një bombë MOP nga dyert e ngarkesave, një procedurë e ngathët e njohur si “rënie në ramp”. Por MOP nuk është krijuar për këtë lloj shpërndarjeje./ Financial Times
