Nëse nga njëra anë Erdogan burbullon kundër kryeministrit izraelit, nga ana tjetër vendi i tij vazhdon i patrembur të bëjë biznes me shtetin hebre…
Të luash me dy porta. Kjo do të ishte mënyra më e thjeshtë për të shpjeguar politikën tepër kontradiktore të presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan.
Anëtar i NATO-s, por i afërt me Putinin, me të cilin ndan prirjen e autokracisë dhe alergjinë ndaj çdo kritike. Sulltani, siç e quajnë kritikuesit e tij, është një litar i ngushtë për antonomazinë.
Shembulli më i fundit është lufta që shpërtheu në Lindjen e Mesme pas masakrës së tmerrshme të kryer nga Hamasi më 7 tetor në shtetin hebre. Nëse nga njëra anë Erdogan burbullon kundër kryeministrit izraelit, dje ai e krahasoi edhe një herë Benjamin Netanyahun me Hitlerin, nga ana tjetër vendi i tij vazhdon i patrembur të bëjë biznes me shtetin hebre.
Kjo u zbulua nga gazetari turk në mërgim Metin Cihan, i cili dokumentoi një fluks të vazhdueshëm të anijeve turke në Izrael. Sipas të dhënave të bëra publike nga Asambleja e Eksportuesve të Turqisë në nëntor, pavarësisht bombardimeve në Gaza, Ankaraja mbeti furnizuesi më i madh në botë i çelikut për Izraelin, me vlerë 43.9 milionë dollarë. Edhe në tetor, me fillimin e luftës, Turqia dyshohet se i ka shitur Tel Avivit armë dhe pjesë këmbimi të shumta.
Gjetjet e Cihan sugjerojnë gjithashtu përfshirjen e qeverisë, me kantierin detar Sefine, në pronësi të Kolin Holding, një nga pesë kompanitë që konsiderohen të jenë shumë të afërta me presidentin turk, të implikuar në mirëmbajtjen e një cisternë nafte që fuqizon avionët luftarakë izraelitë.
Kësaj i shtohet edhe dyshimi se baza ajrore İncirlik në Turqi, ku ndodhet krahu i bazës ajrore të 39-të të Forcave Ajrore të SHBA-së, mund të jetë përdorur nga SHBA për të ofruar ndihmë ushtarake në Izrael. Në nëntor, një aeroplan transporti ushtarak amerikan C-130J Hercules u nis nga Incirliku për në Akrotiri, një bazë ajrore e madhe britanike në Qipro, e cila përdoret si një pikë për lëvizjen e armëve në Izrael. Por Shtetet e Bashkuara dhe Britania refuzuan të zbulojnë llojin e mallrave të transportuara.
Në Turqi, ku popullsia është fort pro-palestineze, ky lajm ka shkaktuar indinjatë të madhe ndërsa askush nuk kritikon faktin se Stambolli është qendra e operacioneve financiare të Hamasit, i cili ka një thesar prej rreth dy miliardë e gjysmë dollarë në vit. Udhëheqësit e organizatës, si Khaled Meshal, kalojnë në heshtje mes megalopolit në Bosfor dhe Katarit, ku kanë selinë e tyre. Nga ana tjetër, Erdogan nuk e ka fshehur kurrë admirimin e tij për atë që ai e përcakton si një organizatë “të përbërë nga luftëtarë çlirimtarë, jo terroristë”.
Meloni në Turqi
Pavarësisht nga të gjitha këto kontradikta, Turqia mbetet qendrore në krizën midis Izraelit dhe Gazës, siç u dëshmua nga negociatat e fundit për lirimin e pengjeve, dhe në atë mes Kievit dhe Moskës (mendoni vetëm për marrëveshjen e grurit të zhbllokuar falë Ankarasë). Dhe kjo është arsyeja pse vizita e Giorgia Melonit, e para e saj si presidente e radhës e G7, bazohet në detaje dhe nuanca. Deri tani të dy liderët janë takuar vetëm në samite ndërkombëtare dhe nuk është mister që kur kryeministrja ishte në opozitë, ajo gjithmonë kundërshtonte hyrjen e Turqisë në Bashkimin Evropian. Por sot, si kryeministër, Erdogan është një partner vendimtar jo vetëm në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, por edhe në energji, mbrojtje dhe tregti. Për të mos përmendur emigracionin, marrëveshja për refugjatët me BE-në daton në vitin 2016 dhe Libinë, një vend në të cilin Ankaraja luan një rol të fortë. Për të gjitha këto arsye, takimi mes presidentit turk dhe kryeministres italiane, i cili u zhvillua pasditen e sotme në Stamboll pa pompozitetin e rezervuar për Mario Draghin, nuk mund të ketë vetëm një rezultat pozitiv. / Corriere della Sera/